ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଅନୁସାରେ କ୍ରୋଧ କଣ ଅଟେ ଆଉ ଏହା କାହିଁକି ଆସିଥାଏ ?ଯଦି ଏହି କଥା ଜାଣିଦେଲେ ତେବେ ଜୀବନରେ ଆଉ କେବେ କାହା ଉପରେ ରାଗ ଆସିବ ନାହିଁ – ସମସ୍ତେ ନିଶ୍ଚୟ ପଢନ୍ତୁ
ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛନ୍ତି ଯଦି କୌଣସି ମଣିଷ ଅନ୍ୟ ମଣିଷର ପ୍ରଶଂସା କରେ ତାହେଲେ ସେ ବହୁତ ଗର୍ବିତ ଅନୁଭବ କରିବାକୁ ଲାଗେ।ଆଉ ସେହି ସମୟରେ ଯଦି କିଏ ଆମ ବିପକ୍ଷରେ କହିବାକୁ ଲାଗେ ଆମେ ସେଠାରେ ଚିଡିବାକୁ ଲାଗୁ,ଆଉ ସାମ୍ନାରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ କିଛି ବିଚାର ବିମର୍ଶ ନକରି ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ଖରାପ କଥା କହିଦେଇ ଥାଉ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି କ୍ରୋଧ।ଆମେ ମଣିଷ କ୍ରୋଧର ବଶ ଭୂତ ହୋଇ ବହୁତ ପ୍ରକାରର ଭୁଲ କରିବସିଥାଉ କିନ୍ତୁ ଆମେ ଜାଣି ପାରିନଥାଉକି କ୍ରୋଧ ହିଁ ଆମର ମୁଖ୍ୟ ଶତ୍ରୁ ଅଟେ।ସେ କ୍ରୋଧହିଁ ଅଟେ ଯିଏ ପିତାକୁ ପୁତ୍ର ଠାରୁ ଆଉ ପତିକୁ ପତ୍ନୀ ଠାରୁ ଅଲଗା କରିନିଏ।କହିବାକୁ ଗଲେ କ୍ରୋଧହିଁ ମନୁଷ୍ୟ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଉଥିବା ଅପରାଧର ମୂଳକାରଣ ଅଟେ।
ଆପଣମାନେ ସବୁବେଳେ ଧ୍ୟାନ ରଖିବେ କ୍ରୋଧ ଆଉ ବାତ୍ୟା ଦୁଇଟି ଜାଙ୍କ ସମାନ ଅଟେ।ଶାନ୍ତ ହେବା ପରେ କେବଳ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଜଣା ପଡେକି କେତେ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଛି।ଏହାହିଁ କାରଣ ଅଟେ ଯାହା ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ରାଗକୁ ନର୍କର ଦ୍ୱାର ବୋଲି କହିଛନ୍ତି।ଆଜି ଆମ ଏଠାରେ ଆପଣ ମାନଙ୍କୁ କହିବୁ କ୍ରୋଧ କଣ ଅଟେ ଆଉ ଭଗବତ ଗୀତାରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ କ୍ରୋଧକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିବା ପାଇଁ କଣ ସବୁ ଉପାୟ ମାନ କହିଛନ୍ତି।
ଭଗବତ ଗୀତାରେ ଥିବା ଅଧ୍ୟାୟ ୨ରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ କହିଛନ୍ତି,କ୍ରୋଧ ମନୁଷ୍ୟର ସେହି ଭାବନା ଅଟେ ଯାହା ମନୁଷ୍ୟକୁ ସବୁ ସଙ୍କଟ ଦ୍ୱାରା ଘେରି ରଖିଥାଏ।ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ କଥା କଥାରେ ରାଗି ଯାଏ ସେ ମଣିଷ ଜୀବନରେ ନା ଉନ୍ନତି କରିପାରେ ନା ଜୀବନରେ ଖୁସିରେ ରହିପାରେ।କାହିଁକିନା କ୍ରୋଧି ମନୁଷ୍ୟ ବୟସର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ବୁଝେ ନା ଜ୍ଞାନର ପରିଭାଷା ବୁଝେ।
ମଣିଷ ଭିତରେ ଯେତବେଳେ କ୍ରୋଧ ଜନ୍ମ ନିଏ ସେ ସମୟରେ ତା ଭିତରୁ ସେ ବିଚାର କରିବାର ଶକ୍ତି ହରେଇ ବସେ।ଏମିତି ସ୍ଥିତିରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷର ସମ୍ଵନ୍ଧ କେତେକ ସମୟରେ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ।ଯଦି ଆପଣଙ୍କୁ ଆମର ଏ କଥା ବୁଝା ପଡୁନାହିଁ ତାହେଲେ ଆପଣ କେତେବେଳ କୌଣସି କାରାଗାରର ଭ୍ରମଣ କରି ପାରିବେ ତାହେଲେ ଆପଣ ଜାଣି ପାରିବେ କେତେକ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ନିଜର କ୍ରୋଧର ଶିକାର ହୋଇ ଏଠାରେ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗୁଛନ୍ତି।ଆଉ ଏହାର ଦୁଃଖ ଆହୁରି ହୁଏକି ବହୁତ ଲୋକ କ୍ରୋଧର ପରିଣାଣ ଜାଣି ମଧ୍ୟ ନିଜର କ୍ରୋଧ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗେଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।ସେ ବାରମ୍ବାର କ୍ରୋଧ ନକରିବାର ରାଣ ନିଅନ୍ତି ତଥାପି ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ଇଛା ଯେତବେଳେ ପୁର୍ଣ୍ଣ ହୁଏନାହିଁ ନହେଲେ ଯେତବେଳେ କୌଣସି କାମରେ ଅନ୍ୟବ୍ୟକ୍ତି କୌଣସି କାମରେ ତାଙ୍କ ଠାରୁ ଆଗକୁ ବାହାରି ଯାଆନ୍ତି ସେତେବେଳେ ସେ ରାଗିଯାନ୍ତି।
ତାହେଲେ ଏଠି ଏହା ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ବାସ୍ତବରେ କ୍ରୋଧ କଣ ଅଟେ ଆଉ ଏହା ଜନ୍ମ ନେବାର କାରଣ କଣ ଅଟେ ? ଆସନ୍ତୁ ଏ ସବୁକୁ ବୁଝିବା ପାଇଁ ଏକ ଉଦାହରଣ ନେବା ଆପଣ ଦେଖିଥିବେ ଯେତବେଳେ କୌଣସି ବାଳକକୁ ତାର ଦରକାର ଵସ୍ତୁ ନମିଳେ ବା ତାକୁ କେହି ଡରେଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ ସେ ତାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଥାଏ।ତେଣୁ ବାଳକର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କ୍ରୋଧ ଅଟେ କାହିଁକିନା ବାଳକ ନିର୍ବଳ ଅଟେ ଓ ନିସହାୟ ଅଟେ।ସେ ବାଳକଟି ନିଜଠାରୁ ବଡ଼ ଲୋକଙ୍କୁ ନିଜର ଉପସ୍ଥିତି ଜଣେଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଏ।ସେମିତି ଯେତବେଳେ କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟ ବଡ଼ ହୋଇଯାଏ ତାରମନରେ କିଛି ପାଇବାର ଇଛା ଘର କରିଯାଏ ଆଉ ଯେତବେଳେ ସେତାର ଇଛା ପୁର୍ଣ୍ଣ କରିପାରେ ନାହିଁସେ କ୍ରୋଧର ବସଭୂତ ହୋଇଯାଏ ତାପରେ ତାର ଚିନ୍ତନ ଶକ୍ତି ଛିନ୍ନ ବିଛିନ୍ନ ହୋଇଯାଏ।ଆଉ ସେ ଏମିତି କିଛି କାମ କରି ବସେ ଯାହା ସେ ଶାନ୍ତ ମନରେ କରିପାରି ନଥାଏ।
ଆଉ ତାପରେ ଯେତବେଳେ କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟର ଅହଙ୍କାରକୁ ଆଘାତ ଲାଗିଥାଏ ନହେଲେ ତାକୁ କୌଣସି ଜିନିଷ ଠାରୁ ଡର ଲାଗିଥାଏ,ନହେଲେ କୌଣସି ଵସ୍ତୁ ତାକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇନଥାଏ।ତାହେଲେ ସେ ସମୟରେ ମନୁଷ୍ୟକୁ କ୍ରୋଧ ଆସିଥାଏ ଠିକ ସେହି ଛୋଟ ଶିଶୁ ଭଳିଆ।ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ଅନୁଭବରୁ ଜାଣିଥାଏ କ୍ରୋଧଦ୍ୱାର କିଛି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇନଥାଏ ସେ ସ୍ନେହ ହେଉ କିମ୍ବା ଭଲ ପାଇବା ଯାହା ସବୁମିଳେ କେବଳ ଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ମିଳିଥାଏ।ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ କ୍ରୋଧ କିଛି ନୁହେଁ କେବଳ ଆମର ବାଳକ ବୁଦ୍ଧିର ନାମ ଅଟେ।ଯେତବେଳେ ଆମେ ସ୍ମରଣ କରିବା ଆମେ ବାଳକ ନୁହେଁ ଆମ ଉପରେ ବାଳକ ଭଳି କ୍ରୋଧ ଶୋଭା ଦିଏନାହିଁ ସେମିତି ଆମର କ୍ରୋଧ ଶାନ୍ତ ହୋଇଯାଇଥାଏ।
ତାପରେ ଆଗକୁ ଭଗବତ ଗୀତାରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଆମକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେତବେଳେ ମନୁଷ୍ୟକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କ୍ରୋଧ ଆସିଥାଏ ଆଉ ତାପରେ ତାର କ୍ରୋଧ ଶାନ୍ତ ହୋଇଯାଏ ସେ ସମୟରେ ସେ ମନୁଷ୍ୟ କ୍ରୋଧ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା କ୍ଷୟକ୍ଷତିର ଏକ ସୁଚି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁ ଆଉ ଯେତବେଳେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ତାକୁ ଲାଗିବକି ସେ କ୍ରୋଧର ଆବେଶରେ ଆସିବାକୁ ଯାଉଛି ତାହେଲେ ସେ ସମୟରେ ସେ କ୍ରୋଧର ସୁଚିକୁ ଧ୍ୟାନରେ ପଢିବାକୁ ଲାଗୁ।ଯାହାଦ୍ୱାର ସେ କ୍ରୋଧ କରିବାରୁ ସହଜରେ ରକ୍ଷା ପାଇ ପାରିବ।ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଭାଗବତ ଗୀତାର ଅଧ୍ୟାୟ ୩ ରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ କହିଛନ୍ତି ମନୁଷ୍ୟ ଯେତବେଳେ କୌଣସି ଵସ୍ତୁ ବିଷୟରେ ନିରନ୍ତର ଭାବିବାକୁ ଲାଗେ ତାହେଲେ ସେ ଵସ୍ତୁ ପ୍ରତି ତାର ଭାବନା ନିରନ୍ତର ଉତତ୍ପନ୍ନ ହେବାକୁ ଲାଗେ।ଆଉ ଭାବନାରୁ ଇଛା ଉତତ୍ପନ୍ନ ହେବାକୁ ଲାଗେ ଆଉ ଇଛା ଯେତବେଳେ ପୁର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ନଲାଗେ ତାପରେ ସେ କ୍ରୋଧିତ ହେବାରେ ଲାଗେ
ଏହାପରେ ଯେତବେଳେ କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟକୁ କର୍ମ ଅନୁସାରେ କୌଣସି ଫଳ ମିଳେ ନାହିଁ ସେତବେଳେ ସେ ମଧ୍ୟ କ୍ରୋଧିତ ହେବାରେ ଲାଗେ।ସେଥିପାଇଁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ନିଜ ଗୀତାରେ କହିଛନ୍ତି ଫଳର ଚିନ୍ତା ନକରି ମନୁଷ୍ୟକୁ ନିରନ୍ତର ନିଜ କର୍ମ କରି ଚାଲିବାର ଅଛି।ତାପରେ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି କ୍ରୋଧର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ମନୁଷ୍ୟଦ୍ୱାରା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଥିବା ଖାଦ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଅଟେ।ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ସାକାହାରି ଭୋଜନ କରେ ସେ କେବେ ରାଗି ହୋଇପାରି ନଥାଏ।ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ତାମସିକ ବା ରାଜକୀୟ ଭୋଜନ ଗ୍ରହଣ କରେ ସେ ବହୁତ ଶିଘ୍ର ରାଗିଯାଏ।ମନୁଷ୍ୟକୁ କ୍ରୋଧଠାରୁ ବଞ୍ଚିତ ରହିବାର ଅଛିତ ସେ ଭାବିଚିନ୍ତି କହିବା ସହିତ କାମ ମଧ୍ୟ କରିବା ଉଚିତ।